Αύξηση εσόδων, μείωση δαπανών, πρωτογενές πλεόνασμα και… οι θυσίες συνεχίζονται.

ΠΗΓΗ : "   ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΖΩΝΗ    " Προϋπολογισμός 2014

Σοφία Βούλτεψη
08/10/2013

Αύξηση εσόδων, μείωση δαπανών και πρωτογενές πλεόνασμα είναι τα καλά νέα από το προσχέδιο του προϋπολογισμού 2014 που παρουσίασε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.

Το προβλεπόμενο ύψος πρωτογενούς πλεονάσματος τοποθετείται στα 2,8 δις ευρώ, ενώ βασικοί πυλώνες είναι η πρόβλεψη για αύξηση των εσόδων κατά 2,420 δις και η πρόβλεψη για μείωση δαπανών κατά 3,123 δις.

 

Όπως προκύπτει από τις δηλώσεις του κ. Σταϊκούρα, η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος για δεύτερο συνεχόμενο έτος το 2014 (πλεόνασμα 340 εκ. ευρώ η πρόβλεψη για το 2013) σε συνδυασμό με την επαναφορά της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης (0,6%), την προβλεπόμενη μικρή μείωση της ανεργίας και την οριακή αποκλιμάκωση του Δημόσιου Χρέους, αποτελούν σύμφωνα με την κυβέρνηση τις «πρώτες θετικές ενδείξεις το 2013» για την ελληνική οικονομία ύστερα από τις μεγάλες θυσίες που υπέστη η ελληνική κοινωνία.

Συγκεκριμένα, το προσχέδιο του προϋπολογισμού προβλέπει σημαντική αύξηση των καθαρών εσόδων κατά 4,6% τα οποία εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν σε 54,546 δις ευρώ, έναντι 52,126 δις ευρώ φέτος.

Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού, τα οποία δεν περιλαμβάνουν τα έσοδα από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, προβλέπεται να αυξηθούν κατά 2,554 δις ευρώ και να διαμορφωθούν σε 49,544 δις ευρώ, ενώ τα τακτικά έσοδα που αφορούν κυρίως τα έσοδα από άμεσους και έμμεσους φόρους θα σημειώσουν αύξηση 2,422 δις ευρώ και θα διαμορφωθούν στα 48,728 δις ευρώ.

Η αύξηση αυτή αναμένεται να προέλθει από την αύξηση κατά 2,163 δις ευρώ των εσόδων από τους άμεσους φόρους τα οποία αναμένεται να ανέλθουν σε 21,335 δις ευρώ.

Τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους προβλέπεται να παρουσιάσουν εκ νέου μείωση και να διαμορφωθούν στα 24,529 δις ευρώ (- 99 εκ. ευρώ).

Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού η αύξηση των εσόδων θα προέλθει από:

- Τις εκτιμήσεις για σταδιακή αύξηση της φορολογικής συμμόρφωσης (tax compliance) καθώς και τις εκτιμήσεις της φορολογικής διοίκησης για την απόδοση συγκεκριμένων δράσεων που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων των τελευταίων ετών για την είσπραξη ληξιπροθέσμων οφειλών και καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.
- Τις ευνοϊκότερες προβλέψεις συγκεκριμένων μακροοικονομικών μεγεθών (πχ ιδιωτική κατανάλωση) και την επαναφορά της οικονομίας σε αναπτυξιακούς ρυθμούς που θα επηρεάσουν θετικά τα έσοδα από τον ΦΠΑ.

Σε ό,τι αφορά στην απόκλιση ύψους 805 εκ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα εμφανίσουν σε ταμειακή βάση οι εισπράξεις των εσόδων το 2013 από τον στόχο του προϋπολογισμού αυτές προβλέπεται να υπερκαλυφθούν (σε δημοσιονομική βάση) από τις εξής πηγές:

- Την τελευταία δόση του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων που θα εισπραχθεί τον Ιανουάριο 2014, λόγω της παράτασης που είχε δοθεί στην υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, ύψους περίπου 100 εκατ. ευρώ.
- Τις εισπράξεις των φόρων περιουσίας (ΦΑΠ 2013) και των φόρων περιουσίας παρελθόντων οικονομικών ετών (ΦΑΠ 2011 και 2012) τους δύο πρώτους μήνες του 2014, καθώς δόθηκε η δυνατότητα αποπληρωμής των φόρων αυτών σε δόσεις που ολοκληρώνονται τον Φεβρουάριο 2014, ύψους περίπου 350 εκατ. ευρώ.
- Τις εισπράξεις του Έκτακτου Ειδικού Τέλους Ακινήτων (ΕΕΤΑ 2013) μέχρι και τον Μάρτιο 2014, ύψους περίπου 180 εκατ. ευρώ.
- Την απόδοση από την Τράπεζα της Ελλάδος στο Ελληνικό Δημόσιο του εναπομένοντος υπολοίπου κερδών της για τη χρήση 2013, με την καταβολή μερίσματος 480 εκατ. ευρώ.
Έτσι, όπως αναφέρεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, τα έσοδα (σε δημοσιονομική βάση) κινούνται στο πλαίσιο των στόχων που είχαν τεθεί, γεγονός που συμβαίνει για πρώτη φορά την τελευταία πενταετία. «Η εξέλιξη αυτή καταγράφεται σε ένα έτος που για πρώτη φορά τα τελευταία έτη, επήλθαν στοχευμένες ελαφρύνσεις σε φόρους, όπως είναι η μείωση κατά 15% στο ΕΕΤΑ 2013 και η μείωση κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες του συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση» σημειώνεται χαρακτηριστικά.

Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού προβλέπεται να μειωθούν κατά 2,7 δις ευρώ ενώ αντίστοιχη θα είναι η μείωση και για τις πρωτογενείς δαπάνες οι οποίες εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 41,947 δις ευρώ, έναντι 44,726 δις ευρώ φέτος.
Ειδικότερα σε ότι αφορά τις πρωτογενείς δαπάνες:

- Οι δαπάνες για μισθούς και συντάξεις θα είναι μειωμένες κατά 133 εκ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις για το 2013, λόγω των παρεμβάσεων που είχαν προβλεφθεί στο επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Σταθερότητας, όπως ο περιορισμός των προσλήψεων αναπληρωτών καθηγητών λόγω της αύξησης των ωρών διδασκαλίας, ο περιορισμός του προσωπικού που υπηρετεί με συμβάσεις και η μείωση του αριθμού των εισακτέων στις παραγωγικές σχολές.

Σημειώνεται ότι ο προϋπολογισμός δεν περιλαμβάνει την περικοπή -που είχε προβλεφθεί στο πρόγραμμα- ύψους 336 εκ. ευρώ σε ακαθάριστη βάση (144 εκ. ευρώ στους μισθούς και 192 εκ. ευρώ στις συντάξεις) από την εφαρμογή νέου μισθολογίου στους ένστολους.

- Οι δαπάνες για κοινωνική ασφάλιση και περίθαλψη προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 13,3 δις ευρώ από 15,9 δις ευρώ φέτος (μείωση 2,6 δις ευρώ) και αφορούν τις επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων και των νοσοκομείων, καθώς και την κοινωνική προστασία. 
- Οι λειτουργικές δαπάνες και οι επιχορηγήσεις προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 5,4 δις ευρώ, χαμηλότερες κατά περίπου 1,2 δις ευρώ σε σχέση με φέτος. 
- Για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων και έκτακτου χαρακτήρα δαπανών έχουν προβλεφθεί πιστώσεις ύψους 1,120 δις ευρώ (όσο είχε προβλεφθεί και στο επικαιροποιημένο ΜΠΔΣ) έναντι 100 εκ. ευρώ φέτος.
- Οι δαπάνες για τόκους προβλέπονται στα 6,150 δις ευρώ ή το 3,4% του ΑΕΠ, από 6,1 δις ευρώ ή 3,3% του ΑΕΠ το 2013.
- Οι δαπάνες για την υλοποίηση εξοπλιστικών προγραμμάτων Υπουργείου Εθνικής Άμυνας θα περιορισθούν και θα φθάσουν στα 583 εκ. ευρώ, από 650 εκ. ευρώ στο 2013.

Αυξημένες κατά 350 εκ. ευρώ θα είναι οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και θα διαμορφωθούν στα 7 δις ευρώ έναντι 6,650 δις ευρώ φέτος.

Οι δαπάνες αυτές κατανέμονται σε 6,3 δις ευρώ για την προώθηση των έργων που συγχρηματοδοτούνται από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε 0,7 δις ευρώ για τα έργα που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους.

Ελαφρά αποκλιμάκωση χρέους
Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης στο τέλος του 2013 εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 321 δις ευρώ ή 175,5% του ΑΕΠ, έναντι 303,925 δις ευρώ ή 156,9% του ΑΕΠ το 2012.

Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης του 2014 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 319,4 δις ευρώ ή 174,5% του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 1% του ΑΕΠ έναντι του 2013. 
Σημειώνεται ότι για πρώτη φορά προβλέπεται ότι το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης θα μειωθεί το 2014 σε απόλυτες τιμές, σε σχέση με το 2013, λόγω, κυρίως, της επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος, της συγκράτησης των δαπανών για τόκους και της υλοποίησης του προγράμματος των αποκρατικοποιήσεων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση το προσχέδιο, η ελληνική οικονομία θα έχει ρυθμό ανάπτυξης 0,6%, πρωτογενές πλεόνασμα 2,8 δις ευρώ, ή στο 1,6% του ΑΕΠ, έναντι στόχου για 1,5% του ΑΕΠ, από 344 εκ. ευρώ ή 0,2% του ΑΕΠ εφέτος.
Επίσης, θα σημειωθεί μικρή μείωση της ανεργίας στο 26% του εργατικού δυναμικού από 27% φέτος και μικρή μείωση του δημοσίου χρέους στα 319,4 δις ευρώ από 321 δις ευρώ φέτος.

Το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης αναμένεται να περιοριστεί φέτος στο 2,4% του ΑΕΠ με τη χρήση και έκτακτων μέτρων (από 6% πέρυσι), ενώ και το 2014 το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης θα διαμορφωθεί επίσης στο 2,4% του ΑΕΠ.

Κατά την παρουσίαση του προσχεδίου προϋπολογισμού, ο κ. Σταϊκούρας δήλωσε πως «θα αξιώσουμε έμπρακτη συμβολή των εταίρων μας στη μείωση του χρέους στη βάση των αποφάσεων του Ecofin τον Νοέμβριο».

Όσον αφορά την πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας στις αγορές το 2014, ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε ότι στο προσχέδιο δεν περιλαμβάνεται σχετική πρόβλεψη «αλλά προτιθέμεθα να αναλάβουμε σειρά πρωτοβουλιών ώστε να είναι εφικτή η έξοδος στις αγορές το β' εξάμηνο του επομένου έτους».

Πάντως, σχετικά με την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές, οι διεθνείς πιστωτές μας επιμένουν ότι αυτό δεν θα καταστεί δυνατόν τόσο σύντομα και η χώρα μας θα χρειαστεί και νέο πακέτο βοήθειας.

Μιλώντας χθες στο Ρόιτερ’ς, το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Γιεργκ Άσμουσεν, δήλωσε πως αν η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να αποκτήσει επαρκή πρόσβαση στις αγορές ως το δεύτερο εξάμηνο του 2014, θα χρειαστεί και νέα βοήθεια.

Παράλληλα, επισήμανε πως οι εκλογές και η διαδικασία σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας στη Γερμανία έχουν προκαλέσει καθυστέρηση σε ό,τι αφορά τον σχεδιασμό για δημοσιονομική συνοχή στην ευρωζώνη.

«Ένας ταχύς σχηματισμός κυβέρνησης ασφαλώς θα βοηθούσε από ευρωπαϊκή άποψη, καθώς υπάρχουν στην Ευρώπη σημαντικές αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν, όπως η τραπεζική ένωση», δήλωσε, προειδοποιώντας ότι δεν απομένει πολύς χρόνος έως τις Ευρωεκλογές.