safak-pavey
Η φωτογραφία στη Monde ήταν σοκαριστική: μια νέα γυναίκα, καθισμένη στην αναπηρική καρέκλα, με ένα πρόσθετο μέλος δίπλα στην ωραία της γαμπίτσα κι ένα κίτρινο χέρι να κρέμεται απ΄ την ίδια μεριά, χαμογελά στον φακό.
Στην αρχή θαύμασα, νομίζοντας ότι η γυναίκα πήγε κόντρα στις εντυπώσεις και φόρεσε τη φούστα της, επειδή αυτό επιθύμησε – ήμουν μακριά νυχτωμένη.
Η είδηση ήταν ακριβώς αντίστροφη: η συγκεκριμένη, ως γυναίκα-βουλευτής της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, ήταν υποχρεωμένη να φορά φούστα κι έπειτα από δυο χρόνων αγώνα για να της επιτραπεί να φορέσει παντελόνι, τελικά δικαιώθηκε…
Πάμε, λοιπόν, πάλι απ΄ την αρχή: Η Σαφάκ Παβέι είναι μια σπουδαία γυναίκα – 37 χρονών, κόρη γνωστών τούρκων διανοουμένων, στα 18 της χρόνια πήγε μαζί με τον άντρα της στη Ζυρίχη να σπουδάσουν τέχνη και κινηματογράφο. Εκεί, σε ένα σιδηροδρομικό ατύχημα, έχασε το αριστερό της χέρι και το αριστερό της πόδι. Η σοβαρή αυτή αναπηρία δεν εμπόδισε τις σπουδές της -τις συνέχισε στη Βρετανία και στο LSE- επηρέασε όμως το περιεχόμενό τους. Η Παβέι ασχολήθηκε έκτοτε, από διάφορες θέσεις του ΟΗΕ, με θέματα μειονοτήτων- προσφύγων, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναπτυξιακής βοήθειας, θέματα δικαιωμάτων των παιδιών, γυναικείας ισότητας- στις υπό ανάπτυξη περιοχές της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής.
Φυσικά, η Σαφάκ Παβέι έγινε ιδρυτικό μέλος της ομάδας υποστήριξης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρίες. Εξίσου φυσικά, η Σαφάκ Παβέι έγραψε ένα βιβλίο με τον εύγλωττο τίτλο «Πλατφόρμα Νο 13», όπου περιγράφει την εμπειρία της από το σιδηροδρομικό ατύχημα και το οποίο έγινε μπεστ σέλερ στην Τουρκία.
Έπειτα από 15 χρόνια ζωής στο εξωτερικό, η γενναία αυτή γυναίκα αποφάσισε να επιστρέψει στην πατρίδα της, έβαλε υποψηφιότητα με το αντιπολιτευτικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα και εξελέγη βουλευτής Κων/πολης. Τότε, λοιπόν, ανακάλυψε ότι απαγορεύεται ρητά στις γυναίκες να φορούν παντελόνι στους χώρους της Εθνοσυνέλευσης.
Στο εύλογο αίτημά της να γίνει μια εξαίρεση, προκειμένου να μπορεί να καλύψει το πρόσθετο μέλος, η απάντηση ήταν αρνητική, διότι ο κανόνας απαιτούσε αναθεώρηση του Κανονισμού της Βουλής. Έπειτα από δυο χρόνια επίμονης υπενθύμισης, το άρθρο 56 του Κανονισμού της Εθνοσυνέλευσης άλλαξε τις προάλλες και, πλέον, οι γυναίκες θα μπορούν να φορούν παντελόνι μέσα στη Βουλή.
Οι γυναίκες της γενιάς μου ασφαλώς θα θυμούνται την «Πολυάννα και το παιχνίδι της χαράς», όπου η Πολυάννα (υγιής και αρτιμελής) ξαφνιάστηκε δυσάρεστα όταν έλαβε ως δώρο Χριστουγέννων μια πατερίτσα. Έμαθε όμως να χαίρεται και να εκτιμά το δώρο της, ακριβώς επειδή δεν το χρειαζόταν. Αυτό θυμήθηκα διαβάζοντας την είδηση και σκέφτηκα να το συμμεριστώ μαζί σας, για τις μέρες που είμαστε απλώς άκεφες…