Η Κίνα ναυπηγεί στόλο ανοικτής θαλάσσης

Η Κίνα ναυπηγεί στόλο ανοικτής θαλάσσης. Η ομιλία του Ζι Τσζινπίν, σχετικά με τη μετατροπή της Κίνας σε μια ισχυρή ναυτική δύναμη, στη συλλογική μελέτη των μελών του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΚΚΚ, είναι μια μαρτυρία της προτεραιότητας που καταλαμβάνει η ναυτική στρατηγική που υιοθετούν διαφορετικές γενιές της κινεζικής ηγεσίας.
Παράλληλα, οι δηλώσεις που αφορούν την ιδιαίτερη προσοχή που αποδίδεται στην ενίσχυση της θέσης της Κίνας στους ωκεανούς του κόσμου, επιτρέπει να εξαχθούν και ορισμένα συμπεράσματα σχετικά με την αναπόφευκτη εξέλιξη της κινεζικής εξωτερικής πολιτικής.
Ο Ζι Τσζινπίν υπενθύμισε το σημαντικό ρόλο που πρέπει να διαδραματίζει ο ωκεανός στη διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων και την εθνική ασφάλεια της Κίνας. Τίθεται ως προϋπόθεση, ότι η αξιοποίηση των θαλάσσιων πόρων θα είναι στο μέλλον μια σημαντική πηγή ανάπτυξης για την οικονομία. Ωστόσο, η ρητορική της κινεζικής ηγεσίας προχωρά και πέρα πολύ πέρα από τις σκέψεις για τη σκοπιμότητα της χρησιμοποίησης των ωκεάνιων πόρων. Ιδιαίτερη προσοχή αποδίδεται και στην αναβάθμιση της δυνατότητας της χώρας να προστατεύει τα δικαιώματά της στη θάλασσα. Η κινεζική κυβέρνηση αποδίδει μεγάλη προσοχή και στη στρατιωτική πλευρά της οικοδόμησης μιας ισχυρής ναυτικής δύναμης.
Η ναυπήγηση ενός ισχυρού ποντοπόρου στόλου θα αποτελεί πάντα πρόκληση για τις χώρες, που καθορίζουν την τρέχουσα παγκόσμια τάξη, ανεξάρτητα από οποιεσδήποτε δηλώσεις και αιτολογίες προβάλλονται για τη ναυπήγηση αυτή.
Το 1898, ο γερμανός Κάιζερ Γουλιέλμος Β΄ είπε την περίφημη φράση: «το μέλλον της Γερμανίας βρίσκεται στο νερό». Την ίδια χρονιά, το γερμανικό κοινοβούλιο ψήφισε τον περιβόητο Πρώτο Ναυτικό Νόμο, που εγκαινίασε την επιτάχυνση της ναυπήγησης του στόλου. Στο μέλλον, αυτό εξελίχθηκε σε μια ναυτική αντιπαλότητα με τη Βρετανία.
Ο δημιουργός του γερμανικού στόλου ανοικτής θαλάσσης, Ναύαρχος ‘Αλφρεντ φον Τίρπιτς, μιλώντας στο Κοινοβούλιο, δήλωσε: «Τα γερμανικά θαλάσσια συμφέροντα έχουν αυξηθεί, από την εποχή της ίδρυσης της αυτοκρατορίας, με αναπάντεχο τρόπο. Η διασφάλισή τους έγινε για τη Γερμανία ζήτημα ζωτικής σημασίας. Εάν κάποιος θέτει εμπόδια ή βλάπτει σοβαρά αυτά τα θαλάσσια συμφέροντα, η χώρα θα οδηγηθεί πρωτίστως σε οικονομική και, στη συνέχεια, σε πολιτική παρακμή».
‘Εχει ενδιαφέρον η σύγκριση αυτής της δήλωσης με ένα απόσπασμα της ομιλίας του Ζι Τσζινπίν: «Ο ρόλος της θάλασσας στην δομή της ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας και του ανοίγματός της προς τον έξω κόσμο, γίνεται όλο και πιο σημαντικός, έχει όλο και σημαντικότερη επίπτωση στην προστασία της εθνικής κυριαρχίας, της ασφάλειας και των συμφερόντων της ανάπτυξης, καθώς και στην ανάπτυξη ενός οικολογικού πολιτισμού. Στο διεθνή ανταγωνισμό στη σφαίρα της πολιτικής, της οικονομίας, του στρατού και της τεχνολογίας, ο στρατηγικός ρόλος της θάλασσας είναι φανερό ότι αυξάνεται».
Μπορεί να γίνεται λόγος για διαφορετικές χώρες και διαφορετικές ιστορικές εποχές, αλλά, παρ΄ όλες τις διαφορές στη ρητορική, το νόημα παραμένει το ίδιο. Όπως η Γερμανία, πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, έτσι και η Κίνα, στο πλαίσιο της ταχείας οικονομικής της ανάπτυξης και των περιορισμένων ιδίων πόρων, είναι ολοένα και πιο εξαρτημένη από τις ξένες αγορές και τις ξένες πρώτες ύλες. Όπως η Γερμανία, έτσι και η Κίνα πρέπει να κατακτήσει τη θέση της στις παγκόσμιες αγορές και την πρόσβαση σε απαραίτητες πρώτες ύλες, μέσα από ανταγωνισμό με τις δυτικές εταιρείες. Σε αυτόν τον ανταγωνισμό ασκούν επιρροή όχι μόνο πολιτικοί, αλλά και στρατιωτικοί παράγοντες.
Η δυτική επέμβαση στη Λιβύη και η πτώση του καθεστώτος του Μουαμάρ Καντάφι προκάλεσαν στις κινεζικές κατασκευαστικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα, απώλειες της τάξης των 16,6 δις δολαρίων, ενώ 35000 κινέζοι πολίτες έπρεπε να απομακρυνθούν. Εφόσον η Κίνα συνεχίσει και στο μέλλον να μην είναι σε θέση να προστατεύσει τα οικονομικά της συμφέροντα στο εξωτερικό με πολιτικά και στρατιωτικά μέσα, από ένα σημείο και μετά, τα σχέδιά της για παγκόσμια οικονομική επέκταση θα αντιμετωπίσουν ανυπέρβλητους περιορισμούς.
Γ. Μοτσάκος
Ειδικός σε Θέματα Άμυνας και Ασφάλειας Πληροφοριών