Αξίζει να αφιερώσετε λίγο χρόνο και να διαβάσεις
Κάπου σε μία μεριά μίας βιβλιοθήκης έπεσε το μάτι μου στον παρακάτω βιβλίο που αναφέρεται στον άνθρωπο αυτόν ο οποίος ήταν από την Αργολίδα.
Αυτό λοιπόν με έκανε να γράψω στο Blogger λίγα λόγια αλλά και βάζοντας στην συνέχεια διάφορα από την Λαογραφία του θα έπρεπε να γνωρίζεται και εσείς την βιογραφία του.
ΤΡΥΦΩΝΑ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ
ΑΘΗΝΑ 1981
( Μερικές σημειώσεις προς πληροφόρηση εκ του Βιβλίου ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ 1981, επιμέλεια και Ταξινόμηση των : Τάσος Γ. ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ : Οικονομολόγος, Αικατερίνη ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ – ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ : Εκπαιδευτικός, Ποικιλότροπη Συμπαραστάτης : Π.Σ. ΜΠΑΡΕΛΟΣ )
ΜΕΡΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΚ ΤΗΣ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
Ο ΤΡΥΦΩΝΑΣ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ γεννήθηκε στα 1919 στη Σκοτεινή Αργολίδας από φτωχούς γονείς που είχαν σαν ασχολία την γεωργία και την ποιμενική ζωή.
Κάθε χειμώνα κατέβαιναν στα χειμαδιά τους, στο Βοθήκι χωριό Στεφανοπουλέϊκο κοντά στην Τραχειά Αργολίδος, πιο κάτω απ΄ το περίφημο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου όπου έμαθε τα πρώτα γράμματα τελειώνοντας και την Τετάρτη Δημοτικού.
Από παιδί ήταν ανήσυχο πνεύμα, μιλούσε και προβληματιζόταν σαν μεγάλος, διψούσε για μάθηση και για γνώση.
Περήφανος – Φιλόπονος παιδικά χαρακτηριστικά και λόγω φτωχής και πολυμελούς οικογένειας αναγκάσθηκε να εργασθεί όπου το 1929 σε ηλικία δέκα χρονών έπιασε δουλειά σε μία ταβέρνα στη Νεμέα Κορινθίας και στην συνέχεια σε άλλες.
Το 1935 με την οικογένεια του πήγαν στο Λέχαιο Κορινθίας όπου και εκεί έπιασε δουλειά σε ένα Παντοπωλείο.
Ιδιαίτερη κλίση είχε στη μουσική έφτιαχνε αυτοσχέδια έγχορδα όργανα και έτσι άρχισε να παίζει τις πρώτες του νότες.
Το 1936 μπήκε στο Ωδείο Κορίνθου εκεί σπούδασε μουσική και συναναστράφηκε και συνδέθηκε φιλικά με διάφορους ποιητές – λογοτέχνες και δημοσιογράφους της εποχής εκείνης.
Μετά την κατοχή στα 1940 γράφτηκε στο Ωδείο Αθηνών και παρακολούθησε τις σπουδές παρά τις αντίξοες συνθήκες στα μαύρα εκείνα χρόνια του εμφυλίου σπαραγμού.
Από τα 1945 συνεργάτης εφημερίδων και περιοδικών του Κορινθιακού Τύπου και δημοσίευε χρονογραφήματα, διηγήματα, ποιήματα, οδοιπορικά σχόλια, λαογραφικά στοιχεία κ.α. δίνοντας πνοή στην πνευματική ζωή του τόπου, ανεβάζοντας τα Κορινθιακά Γράμματα.
Από τα 1929 μέχρι τα 1978 ήταν κοντά στο λαό κι άκουγε τον παλμό της καρδιάς του. Δημιούργησε το μουσικό συγκρότημα των Στεφανοπουλαίων μαζί με τον Κώστα Στεφανόπουλο ( κλαρίνο και τραγούδι) και παίζοντας βιολί από χωριό σε χωριό για τριάντα πέντε χρόνια ολοκλήρωσε σχεδόν την συλλογή σπουδαίου λαογραφικού υλικού της « Πελοποννησιακής λαογραφίας ».
Παντρεύτηκε στα 1963 την Τασία, το γένος Ορνεράκη από ένα χωριό στα Χανιά που στάθηκε στο πλευρό του σε κάθε αγώνα με καρτερικότητα μέχρι το τέλος.
Στα 1968 άνοιξε καλλιτεχνικό φωτογραφείο στο Περιγιάλι και στα 1974 ένα παντοπωλείο στο Λέχαιο. Σκοπός του ήταν η εξασφάλιση των οικονομικών προϋποθέσεων για την έκδοση της Λαογραφίας του. Αυτός ο αγώνας ήταν πολύ σκληρός και τον τσάκισε.
Η υπερκόπωση του σταμάτησε την καρδιά μια νύχτα μπαίνοντας Φλεβάρης στα 1978.
Ο Τρύφωνας Στεφανόπουλος ήταν πολύπλευρο ταλέντο. Ασχολήθηκε με την λαογραφία, τη μουσική, τη δημοσιογραφία, το θέατρο, την ποίηση και τη λογοτεχνία γενικά τη ζωγραφική και τη φωτογραφία.
Στα τελευταία του χρόνια έγραφε μουσική σε θεατρικά έργα που ανέβαζε ο θεατρικός όμιλος Κορίνθου, με τον οποίο συνεργάστηκε με μεγάλη επιτυχία.
ΜΕΡΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΚ ΤΟΥ ΠΡΟΛΟΓΟΥ
Σήμερα, παραμονή της Παναγίας 1981, νοιώθω πολύ χαρούμενος όσο καμία φορά, γιατί κατόρθωσα να δώσω σάρκα και οστά στο μεγάλο όνειρο του Τρύφωνα Στεφανόπουλου. Η προσπάθειά μου αυτή αποτελεί ελάχιστη προσφορά μπροστά στον όγκο των δικών του πνευματικών παροχών, που αφειδώλευτα πρόσφερε και σε μένα, σαν πνευματικός δάσκαλος, από τα πρώτα μου βήματα. Αποτελεί πνευματικό μνημόσυνο, σαν ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης.
Βέβαια είναι μόνο ένα μέρος από το μεγάλο αυτό όνειρο ή έκδοση της « Πελοποννησιακής Λαογραφίας » του. Είχε σκοπό να ολοκληρώσει το έργο αυτό και να προχωρήσει στη « Συγκριτική λαογραφία των Ελληνικών Περιοχών » και παραπέρα στη « Συγκριτική λαογραφία του Ελληνικού λαού και των άλλων λαών ». ΄Εργο οπωσδήποτε τεράστιο και επίπονο που μόνο το ψυχικό σθένος και το πνευματικό ανάστημα του Τρύφωνα Στεφανόπουλου μπορούσε να πραγματοποιήσει.
΄Εψαχνε να βρει παντού κατάλληλους με ισχυρή μνήμη και κλίση ξεχωριστή για το κάθε λαογραφικό στοιχείο.
Υπάρχουν σημειώματα, χαρτάκια, κιτρινισμένα από το χρόνο, Από τη δεκαετία του 30 μέχρι και πρόσφατα του 1978. Μερικά με μισές λέξεις, σχεδόν στενογραφικά που μόνο ο ίδιος θα μπορούσε να αναπτύξει. Βλέποντάς τα αναλογίζομαι, τι αξία μπορεί να κλείνουν μέσα τους κι ακόμα, τι αξία θα είχε ένα φορητό μαγνητόφωνο παρέα με το βιολί.
Το αισθητήριο και το σπινθηροβόλο πνεύμα του τον οδήγησαν στην σωστή κατεύθυνση από νεαρή ηλικία, χωρίς να έχει υπόψη του επιστημονικές μεθόδους του τι και πως έπρεπε να συλλέξει. Αυτό πρέπει να τονιστεί γιατί έχει ιδιαίτερη σημασία.
Τά κίνητρα του Τρύφωνα Στεφανόπουλου ήταν αγνά ανιδιοτελή, πηγαία καθαρά και ξάστερα σαν την ψυχή του λαού. ΄Ηταν βίωμα, δίψα για γνώση και για προσφορά στα γράμματα του τόπου Μέσα από αντίξοες συνθήκες επιβίωσης μόχθησε να πάρει από το λαό για να επιστρέψει πολλαπλάσια στο λαό.
Το σχέδιό του για την εξασφάλιση των προϋποθέσεων και το φτάσιμο στο σκοπό και στ΄ όνειρο ήταν τόσο σκληρό και κουραστικό στην εφαρμογή του που τον τσάκισε κυριολεκτικά. Η υπερκόπωση άρχισε να δείχνει τα αχνάρια της στο πρόσωπό του. Αλλά η ψυχή του αδάμαστου, του αγέρωχου, του περήφανου, του υπέροχου αυτού αγωνιστή, δεν λόγιζε μπροστά στο σκοπό όσο σκληρός κι αν ήταν ο αγώνας. « Δεν είναι καιρός ακόμα. ΄Ενας – ενάμιση χρόνος θα χρειαστεί να παλέψουμε. ΄Υστερα θα τα παρατήσω όλα και θα πιάσω τη λαογραφία….».
Αυτά τα λόγια ήταν και τα τελευταία που άκουσα από το στόμα του. ΄Υστερα ήρθε το κακό μαντάτο.
Η « Πελοποννησιακή λαογραφία » του Τρύφωνα Στεφανόπουλου όπως παρουσιάζεται τώρα, έχει στοιχεία του υλικού, του πνευματικού και του κοινωνικού βίου του λαού της Πελοποννήσου και κυρίως της Αργολίδας, της Αρκαδίας, της Κορινθίας και της Αχαΐας.
Από το υλικό βίο υπάρχουν έθιμα, δεισιδαιμονίες, συνήθειες, δοξασίες, μύθοι, παραδόσεις κ.λ.π. που αναφέρονται στην κατοικία, γεωργία, ποιμενική ζωή, κυνήγι και ζωϊκό κόσμο. Δεν υπάρχουν στοιχεία της ενδυμασίας, τροφής, αμπελουργίας, ελαιοκομίας, αλιείας, βιοτεχνίας και τεχνικών λεπτομερειών του υλικού βίου του λαού.
Από τον κοινωνικό βίο υπάρχει πλούσιο υλικό σε έθιμα δεισιδαιμονίες, προλήψεις, συνήθειες, δοξασίες κ.λ.π. που καλύπτουν τη γέννηση, βάπτιση, παιδική ζωή, γάμο, θάνατο και ελάχιστο την κοινωνική οργάνωση ( Κοινότητα, οικογένεια κ.λ.π.)
Ο Πνευματικός βίος είναι ολοκληρωμένος και αποτελεί τον κύριο όγκο του βιβλίου αυτού, (Πολλά εξ αυτών θα δημοσιευθούν σε άλλες αναρτήσεις προς τιμή του Τρύφωνα Στεφανόπουλου ), που στις πτυχές του κλείνει την λαϊκή κουλτούρα όπως έφτασε από τα βάθη των αιώνων μέχρι σήμερα, από στόμα σε στόμα, πάππου – προσπάππου.-
Τάσος Γ. Στεφανόπουλος
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Η Πελοποννησιακή Λαογραφία του Τρύφωνα Στεφανόπουλου αποτελείται από Τρία (3) Μέρη:
Μέρος Πρώτο : Υ Λ Ι Κ Ο Σ Β Ι Ο Σ. Xωρισμένος σε : Κατοικία-Γεωργία-Ποιμενικός βίος-Το Κυνήγι-Ζωϊκός κόσμος.
Μέρος Δεύτερο : Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Κ Ο Σ Β Ι Ο Σ . Xωρισμένος σε : Γέννηση – Βάπτιση – Παιδική Ζωή – Γάμος.
Δεισιδαιμονίες προξενειού και μνηστείας.
Δεισιδαιμονίες πριν την τελετή του γάμου.
Δεισιδαιμονίες τελετής του γάμου.
Το Τέλος της ζωής ( Λόγω μη ευχάριστων καταστάσεων δεν θα δημοσιευθούν)
Μέρος Τρίτο : Π Ν Ε Υ Μ Α Τ Ι Κ Ο Σ Β Ι Ο Σ. Χωρισμένος σε :
Α.-Θρησκεία ( Λαϊκή πίστη και λατρεία ).
Β.-Μαγεία και σχετικές δεισιδαιμονίες και συνήθεις.
Πώς κάνουν οι μάγισσες τα μάγια.
Τα αντιβασκανικά και τα φυλαχτά.
Τα φυλαχτά.
Γ.-Λαϊκή Ιατρική
΄Ατεκνο.
Για το λαιμόπονο.
Για το μάτι (όταν έχει μπεί ξένο σώμα).
Για να σταματήσουμε το αίμα.
Γιατροσόφια.
Δ.- Αστρολογία και Μετεωρολία
Ε. -Μαντική
ΣΤ.- Δημοτικά Τραγούδια
1.- Ακριτικά
2.-Παραλογές
3.-Δημοτικά - κλέφτικα
5.-Του γάμου
6.-Της ξενιτιάς
7.-Μοιρολόγια ( δεν θα δημοσιευθούν για τους γνωστούς λόγους)
8.-Σατιρικά – περιγελαστικά
9.-Εργατικά
10.-Διδαχτικά
11.-Των βοσκών – Βλάχικα και Ναυτικά
12.-Παιδικά
13.-Χορευτικά
14.-Ελεύθερου ρυθμού (επιτραπέζια – τάβλας – Καθιστικά και άλλα )
Ζ.- ΜΥΘΟΙ. Παραμύθια – Εύθυμες Διηγήσεις και ανέκδοτα
Η.-Παραδόσεις
Θ.- Παροιμίες, παρομοιώδεις φράσεις και γνωμικά
Ι.-Αινίγματα και καθαρογλωσσήματα
ΙΑ.- ΕΥΧΕΣ
ΙΒ.- Από το γλωσσικό θησαυρό – χαρακτηρισμοί
Επειδή όπως διαπιστώνεται είναι πάρα πολλά αυτά που μας έχει γράψει ο Τρύφωνας Στεφανόπουλος δεν είναι δυνατόν να δημοσιευθούν όλα.
Θα υπάρχουν στην συνέχεια των δημοσιευμάτων κατά διάφορα χρονικά διαστήματα αρκετά κομμάτια από όλες τις αναφερόμενες περιπτώσεις για την κάλυψη όλων των ενδιαφερομένων.
Αν κάποιος επιθυμεί περισσότερα και έφ΄ όσον έχει το βιβλίο δύναται μέσω των e-mail να μου ζητηθεί.
Για τεχνικούς λόγους παράκληση το αίτημα και στα δύο e-mail.
Στις αναρτήσεις που θα γίνονται θα αναγράφεται ως θέμα:
ΕΝΑΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΟΣ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΓΟΛΙΔΑ που ήταν « Πολύπλευρο Ταλέντο » ΜΕΡΟΣ……………(και το θέμα ).
Hμερομηνία πρώτης ανάρτησης στο BLOGGER ……….(και όποιος επιθυμεί εύκολα να βρει την πρώτη ανάρτηση).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου