ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ
Παρουσιάσαμε χθες τις προβλέψεις της πλατφόρμας Νίκολιτς για το Κόσσοβο, http://www.analystsforchange.org/2012/12/blog-post_6921.html Δεν συμπληρώθηκαν δύο εικοσιτετράωρα και οι αντιδράσεις υπήρξαν άμεσες. Οι συνομιλίες μεταξύ Βελιγραδίου – Πρίστινα τορπιλίστηκαν και όλα φαίνονται να γυρνάνε πολλά χρόνια πίσω.
«Ο τεχνικός διάλογος με την Πρίστινα θα συνεχιστεί αφού αλλάξει η πλατφόρμα της Σερβίας για το Κόσσοβο στο σημείο που αφορά στη διακοπή του τεχνικού διαλόγου», δήλωσε ο Μάρκο Τζούριτς, σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του προέδρου Νίκολιτς, καλεσμένος σε εκπομπή του τ/σ Β92.
Εξήγησε ότι ο πρόεδρος Νίκολιτς και ο π/θ Ντάτσιτς συμφώνησαν να κάνουν δύο αλλαγές στην πλατφόρμα, η μία εκ των οποίων θα αφορά στην πρόταση ότι «τίποτε δεν θα συμφωνηθεί έως ότου όλα συμφωνηθούν», πράγμα το οποίο, όπως εξήγησε, σημαίνει ότι «οι διαπραγματευτές που αντιπροσωπεύουν τα συμφέροντα της Σερβίας θα έχουν την υποχρέωση να κλείσουν συμφωνίες ανάλογα με τους στόχους που έχουν εξαγγελθεί στην πλατφόρμα, ότι δηλαδή δεν θα μπορούν να γίνουν συμφωνίες παρά μόνον όσες είναι σύμφωνες με την πλατφόρμα».
Ταυτόχρονα αρνήθηκε ότι έγιναν αλλαγές έπειτα από την άσκηση πιέσεων από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, διαβεβαιώνοντας ότι οι αρχές «δεν εκτέλεσαν τις εντολές κανενός» και προσέθεσε ότι η πολιτική της κυβέρνησης παραμένει σταθερή υποστηρίζοντας το δίπτυχο «ένταξη στην ΕΕ και Κόσσοβο, παρότι είναι πολύ δύσκολο.
Η συζήτηση ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές όσον αφορά στην πλατφόρμα θα ικανοποιεί πολύ την Πρίστινα. Κατά τα τελευταία 13 χρόνια, η χώρα συνεχώς υποχωρεί, ιδίως έπειτα από την έλευση των διεθνών δυνάμεων. Θέλουμε να υψώσουμε τη φωνή μας και να διατυπώσουμε το ελάχιστο των συμφερόντων μας», τόνισε χαρακτηριστικά. Τέλος, συμπλήρωσε ότι αναμένεται «εποικοδομητική κριτική» από τις διπλωματικές αντιπροσωπείες. Προσφέρουμε συγκεκριμένες λύσεις και προσφέρουμε στους Αλβανούς νομιμοποίηση και νομιμότητα στο Κοσσυφοπέδιο», ανέφερε, τέλος.
Στην ίδια εκπομπή συμμετείχε και ο πρώην επικεφαλής της ομάδας διαπραγμάτευσης του Βελιγραδίου στο διάλογο με την Πρίστινα και νυν βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος Μπόρισλαβ Στεφάνοβιτς, ο οποίος σχολίασε ότι «η υποχώρηση ξεκίνησε εδώ και καιρό. Κανείς δεν αντάλλαξε την Ευρώπη για το Κόσσοβο και εγκατέλειψε το Κόσσοβο. Η προηγούμενη κυβέρνηση δεν υπέγραψε τη συμφωνία του Κουμάνοβο, μπήκαμε σε μια πραγματική πολιτική κατάσταση με στόχο να δώσουμε πραγματικά αποτελέσματα. Τώρα επικρατεί σύγχυση, υπάρχει μια προεδρική πλατφόρμα, μια συγκεκριμένη πλατφόρμα η οποία είναι κατά 98% αδύνατον να εφαρμοστεί στην πράξη. Η λύση είναι εξαιρετική αλλά μη ρεαλιστική, και επικρατεί διχοτόμηση στην προεδρική και την κυβερνητική πολιτική», δήλωσε ο Στεφάνοβιτς.
Εξάλλου ο πρώην σύμβουλος του προέδρου και νυν καθηγητής της Φιλοσοφικής Λέον Κόγεν δήλωσε ότι οι διαφορές για την πλατφόρμα είναι αναμενόμενες και ότι το κείμενο επιχείρησε να δημιουργήσει μια απόσταση ανάμεσα στην τωρινή και την προηγούμενη κυβέρνηση «διότι μέχρι την πλατφόρμα, η κυβέρνηση αυτή ακολουθούσε τα βήματα της προηγούμενης. Τώρα η πλατφόρμα αυτή απαιτεί σοβαρή ανάλυση και πρέπει να πούμε εάν εξυπηρετεί το σκοπό της προστασίας των κρατικών συμφερόντων, προσθέτοντας ότι είναι άλλο «να ισχυρίζεται κανείς ότι η Σερβία δεν θα παραιτηθεί της προστασίας της εδαφικής της ακεραιότητας και κυριαρχίας και εντελώς διαφορετικό να ισχυριστεί κανείς ότι η Σερβία δεν θα αναγνωρίσει το Κόσσοβο».
Ο αρχηγός του Δημοκρατικού Κόμματος της Σερβίας, Βόισλαβ Κοστούνιτσα, δήλωσε ότι κατά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο Νίκολιτς, συμφώνησαν να γίνουν ορισμένες αλλαγές στην πλατφόρμα για το Κόσσοβο, εξηγώντας ότι είχαν συμφωνήσει να προστεθεί μία ρύθμιση στο κείμενο που θα προσδιόριζε το Κόσσοβο ως επαρχία της Σερβίας και ότι σε αυτή την περίπτωση το Δημοκρατικό Κόμμα της Σερβίας θα στηρίξει την υιοθέτηση της πλατφόρμας.
Αναφορικά με την πλατφόρμα για το Κόσσοβο, ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΕΕ στο Βελιγράδι Vincent Degert, σχολίασε ότι είναι απαραίτητο να γίνουν αλλαγές ώστε να γίνει αποδεκτή και από τις δύο πλευρές. «Ο πρόεδρος Νίκολιτς, όπως αντιλαμβάνομαι, συζήτησε το προσχέδιο της πλατφόρμας για το Κόσσοβο με τους πρέσβεις. Περιμένουμε να δούμε το τελικό κείμενο και τότε θα παρουσιάσουμε τα σχόλια μας», σχολίασε στην ε/φ Novosti. «Απ’ όσα είδαμε υπάρχουν κάποια καλά στοιχεία που δίνουν την ευκαιρία για πρόοδο στο διάλογο. Ωστόσο, υπάρχουν τμήματα που απαιτούν περισσότερο λεπτομερή δουλειά, ούτως ώστε να γίνουν αποδεκτά και από τις δύο πλευρές», υπογράμμισε ο ευρωπαίος αξιωματούχος. Ερωτηθείς γιατί οι αλλαγές των συνόρων δεν είναι αποδεκτές από την ΕΕ και γιατί αντιτίθεται στο ενδεχόμενο της διαίρεσης του Κοσσόβου ο κ. Degert εξήγησε ότι «η σταθερότητα στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων είναι σημαντική για την ΕΕ και οτιδήποτε δημιουργεί εντάσεις και αστάθεια θα πρέπει να αποφεύγεται. Ο καθορισμός συνόρων κατά μήκος των εθνοτικών γραμμών δεν συνάδει με τις ευρωπαϊκές αξίες και είναι αντίθετος στις τάσεις που στοχεύουν στην καθιέρωση της ελεύθερης κυκλοφορίας και της εξασφάλισης των μειονοτικών δικαιωμάτων».
Προσπαθώντας να προσεγγίσουμε αντικειμενικά την όλη κατάσταση, η πλατφόρμα του Βελιγραδίου για το Κόσσοβο αποκαλύπτει ότι οι αξιωματούχοι της Σερβίας ζουν στη χώρα της φαντασίας, προσθέτοντας την εκτίμηση του ειδικού αναλυτή σε θέματα Βαλκανίων του πανεπιστημίου Johns Hopkins Daniel Serwer ότι το έγγραφο συντάχθηκε με σκοπό να υπονομευθεί ο σέρβος πρωθυπουργός. Η πλατφόρμα θα δυσχεράνει αρκετά τις διαπραγματεύσεις της Σερβίας με το Κόσσοβο, καθόσον έως τώρα, ο κ. Ντάτσιτς διαχειριζόταν το δύσκολο θέμα του Κοσσόβου με τρόπο που να υπόσχεται αποτελέσματα. Ο πρόεδρος Νίκολιτς τώρα, του έδωσε μια πλατφόρμα που σίγουρα θα αποτύχει και η μεγαλύτερη ψευδαίσθηση είναι ότι η πλατφόρμα διατηρεί το Κόσσοβο ως αυτόνομη περιοχή εντός της Σερβίας και ότι η Σερβία διατηρεί την κυριαρχία της επί του Κοσσόβου.
Αλλά υπάρχουν και άλλες ψευδαισθήσεις, μία εκ των οποίων είναι η κατάτμηση του Κοσσόβου σε περιοχές και οντότητες και η ομαδοποίηση των σερβικών κοινοτήτων στο Νότο με εκείνες στα βόρεια του Κοσσόβου. Τίποτε από αυτά δεν θα συμβεί, ακριβώς επειδή δεν υπάρχει τίποτε ρεαλιστικό σε αυτά.
Η Σερβία έχει έννομο συμφέρον να προστατέψει τους Σέρβους του Κοσσόβου παρά το γεγονός ότι έχει χάσει την κυριαρχία της στο Κόσσοβο. Αυτό θα πρέπει να είναι το περιεχόμενο των συνομιλιών με την Πρίστινα και όχι το καθεστώς (του Κοσσόβου) το οποίο αποφασίστηκε σε πολιτική διαδικασία που περιλαμβάνεται στο ψήφισμα 1244 του ΣΑ του ΟΗΕ.